داستان نوبتبندی آب قنات؛ انضباط و قاعده ۳۰۰ ساله
تاریخ انتشار: ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۲۵۷۶۶
علیرضا محبعلی، مسئول آب قنات محله کن و متولی قنات حجتآباد، میگوید: «منبع اصلی آبیاری باغهای کن رودخانه کن است، اما ۲ دلیل باعث میشود تا از آب ۶ قنات محله برای آبیاری ۳۰درصد باغها استفاده کنیم. یکی اینکه حدود ۸۰ هکتار از باغهای کن در قسمت بالادستی قرار دارد و آب رودخانه کن در این محدوده جریان ندارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش همشهری آنلاین، حجتآباد، فرمانفرما، وسک، درهمالها و ۲ قنات در باغمیر از جمله قناتهای فعال به شمار میروند. متأسفانه قنات باغنو کمآب شده و تقریباً نزدیک به خشک شدن است. آب قناتها از ریزشهای آسمانی تأمین میشوند.
اغلب این قناتها اواخر پاییز کمآب و دوباره از اوایل بهار حجم آب آنها زیاد میشود. میزان آب قناتها با یکدیگر تفاوت دارد. اکنون حجم آب در ۴ قنات کم است. آب قناتها بهطور مستقیم در راستهها و باغها جریان ندارند. برای همین جلو قناتها سد و استخر بزرگی ایجاد میکنند که در مدت ۴۸ ساعت پر میشود. این آب به وسیله «گنگ» در مدت ۶ ساعت کشیده و یک باره تخلیه و برای آبیاری چندین باغ استفاده میشود.
برخلاف این قناتها، قناتهایی مثل حجتآباد و وسک پرآب است و مستقیم به باغها آبرسانی میکند. همچنین قنات به کوههای سولقان متصل شده و پس از گذشت حدود ۱۵۰ سال، هنوز پرآب و محل استفاده باغهای کن است. در زمان زنده بودن فرمانفرما کسی جرئت دستدرازی به این آب را نداشت.
تا اواخر دهه ۵۰ کسی از محل دقیق قنات فرمانفرما خبر نداشت و بهصورت اتفاقی در حفاریهای اداره گاز پیدا شد و با کمک اهالی، آبی که از این قنات عبور میکرد و مصرف خاصی هم نداشت، وارد نهرها شد. این قنات یکی از مهمترین منابع تأمین آب حوضها، آبانبارها و مصارف خانگی بود و بر خلاف آب رودخانه، مردم بیشتر به آن اعتماد میکردند. هر کدام از قناتها نوبت آبی دارند که این نوبتهای آبی برای امروز، دیروز یا یک سال و ۱۰ سال گذشته نیست، بلکه از ۲۰۰ـ ۳۰۰ سال پیش جریان داشته است.
نوبتهای آبی هم هر کدام اسم دارند مانند نوبت نخست آب، «دِزدَک اول» است. بعد «دزدک دوم»، سپس «واهِنگی»، «زیادی»، «قِریشا»، «شغال»، «اسمالون»، «سِیت»، «مُبارز»، «گرگ» و «ملاحسن» اسم نوبتهای آبی است. هر کدام از این نوبتها ۲۴ ساعت وقت آب دارند. این اسمگذاریها به گذشته دور تعلق دارد تا از طریق آن محدوده آبیاری باغها مشخص باشد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل قنات ها آب قنات نوبت ها باغ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۲۵۷۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نیاز ضرروی ۱۰۰رشته قنات در خراسان شمالی به مرمت
ایسنا/خراسان شمالی مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی از نیاز ضروری ۱۰۰ رشته قنات به مرمت در این استان خبر داد.
سامان محمدی در گفت و گو با ایسنا، اظهار کرد: ۶۵۳ رشته قنات در این استان وجود دارد که ۵۰ رشته از این تعداد در سالی مالی ۱۴۰۱ به طول ۵۰ کیلومتر احیا و مرمت شدند.
به گفته وی، برای مرمت و احیای این رشته ۲۳ میلیارد تومان اعتبار هزینه شده است.
محمدی افزود: در سال مالی ۱۴۰۲ نیز ۳۰ رشته قنات با طول ۱۵ کیلومتر در دست مرمت و احیا است. برای مرمت این تعداد از قناتها ۱۳.۵ میلیارد تومان هزینه خواهد شد و مرمت آنها تا سه ماه آینده به پایان میرسد.
این مقام مسئول بیان کرد: علاوه بر خشکسالی که موجب کاهش دبی آبهای قناتهای این استان شده، سیلاب نیز از دیگر چالشهای مهم پیش روی ما است، بطوریکه سیلابهای جاری شده سبب بروز خسارت به قناتها میشود که به دنبال آن باید امر لایروبی صورت گیرد. لایروبی هر رشته قنات به حدود ۳۰۰ میلیون تومان اعتبار نیاز است.
مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی گفت: به طور متوسط از قناتهای کوچک ۵۰ تا ۶۰ خانوار و از قناتهای بزرگ ۳۰۰ تا ۴۰۰ خانوار بهرهمند میشوند.
انتهای پیام